نامه ای به یک دوست

علی حشمتی:

به نام حضرت دوست

نامه ای به یک دوست فرهیخته

دوست عزیزم سلام امیدوارم حالت بهترازحال من باشد البته نه اینکه فکرکنی خدای ناکرده حالم خوب نیست نه حالم به لطف خدای منان خیلی خوب است ولی به لطف بعضی ازمسائل ریزودرشتی که بعضی وقتها اتفاق می افتد سازحال واحوالم کمی ناکوک میشودکه آنهم امیدوارم به زودی بهتروبهترترشود !

باری اگربخواهی بدانی که من درحال حاضردرچه وضعیتی زندگی میکنم باید عرض کنم که مدتی است مات ومتحیرمانده ام درواقع زمانی که بیشترتحقیق میکنم تعجب وتحیروتاسفم کم که نمیشودهیچ بلکه زیادترهم میشود

به هرحال قصددارم ازاین زاویه باتوصحبت کنم درواقع میخواهم کمی باتودرددل کنم امیدوارم که درتلاطم امواج ریزودرشت اقیانوس فضای مجازی و واقعی حال ورمقی برایت مانده باشدکه نگاهی هرچندگذرا به نامه سرگشاده این حقیرهم بیفکنی

راستش ازشماچه پنهان مدتی است دلم برای خودم وحال وروزم به شدت میسوزدبرای اینکه علتش رابهتربدانی لازم میدانم کمی برایت موشکافی کنم

من درکشوری زندگی میکنم که ازابتدای تاریخ وتمدن ،ساکنانش موحدویکتاپرست بوده اند( ۱ )ودرواقع این امریکی ازافتخارات این سرزمین است دراین سرزمین حرف زدن ازدین وآئین همیشه اهمیت داشته وکسانی که مبلغ ومروج دین وآئین یکتاپرستی بوده اندهمیشه درنزدمردم جایگاه رفیعی داشته اند تاجائی که درزمان اقتدارحکومت های ی دراین کشور دین ورهبران ومروجان ونهادهای دینی ومذهبی هم دراوج اقتداربودندتاجائی که حتی مشروعیت حکام وحکومت ها احیه نهاددین ورهبران دینی تائیدمیشده است ورسم براین بوده که درتصمیم گیریهای مهم وحساس حتماباید نظررهبران دینی هم اخذواعمال شود

(باتشکیل دولت ساسانی درسال 224 میلادی توسط اردشیربابکان برای اولین بار درتاریخ ایران ما شاهد رسمی شدن دین هستیم بارسمی شدن ایین زرتشتی طبقه موبدان به قدرت و نفوذبسیارزیادی درجامعه می رسند قبل ازدوره ساسانی نفوذون بیشتر درمیان مردم بود بطوریکه هرایرانی ازلحظه تولد تالحظه مرگ همه امورات خودرا زیرنظر یک مغ یا موبد انجام میداد ولی با رسمی شدن ایین زرتشتی دردوره ساسانی موبدان علاوه براجتماع دردربار و حکومت نیز نفوذپیدا کرد بطوریکه کم کم حکومتی دردل حکومت ساسانی تشکیل میدهند بیشتر قضات دردوره ساسانی ازمیان ون انتخاب میشدند ریاست داوری و قضاوت دردربار با موبدان موبد بود و درصورتی که کسی ازشخص شاه شکایت داشت موبدان موبد به این رسیدگی مینمود)(2)

درواقع این امرازچندجنبه قابل بررسی وتامل است امانکته اساسی دراین میان همانا همان روحیه دینمداری ساکنان این سرزمین بوده وهست که کاررابه اینجارسانده بودوبرهمین اساس هم همیشه این سرزمین مقدس مهدادیان آسمانی بوده ودرواقع دین برای مردم ماان شب هم واجب تربوده است تاجائی که تمام ارکان وشئونات زندگی مردم این سرزمین ریشه دردین داشته وحتی به شدت فرهنگ عمومی این کشورراتحت تاثیرخودقرارداده است

وبه جرات میتوان گفت که همین ویژگی باعث به وجودآمدن اتفاقات بزرگ دراین سرزمین بوده وتقریبا همه اتفاقات بزرگ این سرزمین ریشه دینی ومذهبی داشته ویااگردرابتدانداشته لیکن درنهایت این دین وباورهای دینی بوده که تکلیف سرانجام ماجراراروشن کرده است که اگربخواهم اشاره کنم نمونه فراوان است مثل وروداسلام به ایران – قیام مختاروشرکت مردم گیل ودیلم دراین قیام -تشکیل حکومتهای شیعه درایران ازجمله آل زیار- استحاله حکام مغول -قیام سربداران –لغوامتیاز تنباکو به فتوای آیت الله میرزای شیرازی -فتح خرمشهر درعملیات بیت المقدس-قیام خونین 15 خرداد (1342)- مبارزات دوران مشروطیت -8سال دفاع مقدس-شکست حصر آبادان -تسخیر لانه جاسوسی آمریکا به دست دانشجویان پیرو خط امام (1358) –مبارزات ودرنهایت شهادت نواب صفوی، طهماسبی، برادران واحدی و ذوالقدر از فدائیان اسلام - ملی شدن صنعت نفت ایران-جنگهاونبردهای گوناگون به خاطراهل بیت عصمت وطهارت علیهم السلام وفرزندان آنها-مبارزات مردم قهرمان ایران تحت زعامت مرجعیت تشیع برعلیه استبدادواستعماردرقرون اخیر-ونهایتاانقلاب اسلامی ایران واتفاقات پس ازآن

چه مصائبی به خوددیده است این سرزمین که ریشه وعلت قریب به اتفاق آنها دین وباورهای دینی ومذهبی مردمش وعشق وعلاقه واهتمام آنها به خاک ووطن وناموس وغیرت وآزادی وآزادگی وظلم واستبدادواستعمارستیزی بوده است که همه اینهاهم ریشه دردین ودین باوری داردعلی حشمتی:

خلاصه ماجرااینکه دراین سرزمین همیشه دین ودینداردرخط اول مبارزه بوده اندو خودرابرای رضاوخشنودی حضرت حق فدایسربلندی ورفاه وآسایش مردم کرده اند وهمیشه این دینداران ودینمداران حقیقی بوده اندکه ازجان ومال وناموس وشرف خودمایه گذاشته اندوبرای اعتلای کلمه حق وآزادی باهمه توان خودمجاهده نموده اند تاجائی که همین چنددهه پیش همین امرباعث شد که طومارحکومت سلطنتی دراین کشورپیچیده شد وبه لطف وعنایت خداوندحکومت اسلامی دراین کشورپایه ریزی شد

اما نکته جالب توجه این است، ازروزی که حکومت دینی شکل گرفته کسانی که داعیه دین ودینداری داشته و دارندروزبه روز درشرایط سخت ودشوارقرارگرفته ومیگیرندوحتی بسیاری ازآنهاکنج عزلت گزیده اندشایدتعجب کنی وباوراین جمله برایت سخت باشد اما باکمال تاسف این عین حقیقت است

البته درخصوص چرائی وچگونگی یه این امرعلماوفیلسوفان بحث های زیادی مطرح کرده اند وآسیب شناسی هم شده است ولی حرف من چیزدیگری است

حرف من این است ، الان که 40سال ازهمین حکومت اسلامی گذشته است وبه جرات میتوان گفت که این انقلاب ثمره صدهاسال مبارزه وجهادوشهادت طلبیهای مردان ون قهرمان این سرزمین بوده است حالاکسانی که واقعا دغدغه مذهب ودین داشته باشندجرات نمیکنندکه به صراحت نظرات خودرابیان کنندشایدباوراین امرکمی سخت باشدولیمتاسفانه حقیقت دارد نکته جالب توجه این است که اگرکسی بخواهدباتوجه به اصل آزادی بیان وعقیده درفضای مجازی یاواقعی نظرخودش رابیان کندبه شدت موردانتقادوحتی نیش وکنایه ویاتوهین قرارمیگیرد اگربخواهد ازانقلاب وارزشهای والای آن حرف بزنداوراوابسته وحکومتی و.خطاب میکنند اگربخواهدازعملکردمسئولان نالایق وناکارآمدانتقادکندعده دیگری اوراضدانقلاب وضددین میخوانند اگربخواهدبرای فرزندانش ازدین وارزشهای آن بگویداوراعقب مانده وارتجاعی میدانند

نکته قابل تامل دیگرهم این است که عده ای هم هستندکه به بهانه خطاوگناه یک ویا یک مبلغ دینی کل دین وارزشهای آن رازیرسوال میبرندکه این هم خودنوبری است واقعا ومتاسفانه بهانه ای برای بعضی هاشده است که تنبلی وعدم مسئولیت پذیری وترس خودرااینگونه پوشش دهند

خلاصه اینکه دردیکی دوتانیست!

البته ناگفته پیداست که مقصودم ازداعیه داران دین چه کسانی هستند کسانی که واقعادرددین دارند این موضوع واقعا مهم است چون کسانی که درددین دارندهمه هدفشان دین است حتی دررفتاروگفتارخودبامخالفان هم سعی میکنندچنان محترمانه وباوسواس بحث کنندکه به تریج قبای کسی بر نخوردوخدای ناکرده رنجیده نشود و حسب موردازسوی ضعف وکم سوادی وعدم اطلاع آنهاازیک موضوع دینی ویامرتبط بادین به پای ضعف وناتوانی وناکارآمدی دین نوشته نشود خلاصه مطلب اینکه کسانی که دکان دین داری بازنکرده اند کسانی که باهمه وجودمردم رادوست دارند کسانی که خودراموظف ومکلف به اصل هدایتگری ورفع شبهات میدانند کسانی که بامردم ودرمتن وبطن جامعه ودرکنارمردم زندگی میکنند ودردمردم راباهمه وجوداحساس میکنند کسانی که میدانندوباهمه وجودمیدانندکه راه نجات ورستگاری جزراه دین راه دیگری نیست کسانی که باهمه وجودآرامش ولذت معنوی زندگی کردن دینی رادرک کرده اندودوست دارندکام همنوعان نیزشیرین شود کسانی که هرچه میکنندوهرچه میکنندبرای مردم میکنندوبه فکرمردم میخوابندوازخواب برمیخیزند کسانی که اگراحساس تکلیف کنندنه تنهادرمرزهای ایران به جنگ دشمن میروندبلکه تاآنسوی مرزهاهم میروندوپشت پابه همه تعلقات مادی ودنیائی میزنندوسرمبارک خودشان راباغروروافتخارفدای آرامش وآسایش وامنیت مردم خودمیکنند

آری مقصودمن این افرادهستند که به شدت آنهم دربسیاری ازموارد ازجانب کسانی که ادعای روشنفکری وسواددارندموردهجمه وتوهین وافتراو.هستند همانانی که دین ودینداران رابه دیکتاتوری واستبدادمتهم میکنندنکته جالب توجه این است ،افرادی که خیلی راحت به دین وباورهای دینی مردم جامعه توهین میکنند وهرناسزائی راعلنا اظهارمیکنند واین رانشانه بلوغ فکری خودمیدانند ازیکطرف ادعادارندکه بایدهرکسی آزادانه بتوانددیدگاههای خودرامطرح کندوخودشان هم شب وروزمشغولند ودرفضای حقیقی ومجازی مرتبا اغواگری میکننداماازطرف دیگر همین افرادبرای امثال من که میخواهیم خیلی محترمانه ازباورهای خودمان حرف بزنیم تاب نمی آورندوحق مانمیدانندکه ازاین موهبت الهی بهره ببریم واین هم ازعجایب روزگارودیارماست

بارهاگفته ام ومیگویم ای دوست عزیزای فرهیخته گرامی ای روشنفکرمحترم !چطورشماحق داریدحرف هابزنیدولی ماحق نداشته باشیم حرفی بزنیم !؟آخرانصاف هم چیزبدی نیست انصافتان کجارفته !؟

چرابه خودتان حق میدهید که درتضادبا ارزش های ریشه داراین سرزمین ومردمش قدعلم کنید ولی به امثال ما حق نمیدهید که بااتکابه ارزشهای ریشه داردینی وفکری وفرهنگی خودمان وبزرگان مان زندگی کنیم وحرف بزنیم !؟آیا تاکنون به قباحت کارخوداندیشه کرده اید ؟!

علی حشمتی:

بارها احیه همین افراداهانتها شنیده ایم تاجائی که بابی احترامی وبالحن تندوزننده مارابه کنارگذاشتن همه باورهاواعتقادات مان تنبه داده اند درحالی که ماهرگزبه خودمان اجازه کوچکترین جسارت وتعیین تکلیفی برای آنها نداده ایم بلکه فقط بااحترام روشنگری کرده وحقایق راباسندومدرک واستدلال وتدبروتعقل بیان نموده ایم وانشاالله خواهیم نمود

این برخوردها متاسفانه دربسیاری مواردباعث خانه نشینی وانزوای دینداران ودینمداران شده است وحتی کاربه جائی رسیده است که بسیاری ازهمین افراددیندار،امثال بنده رابه سکوت وحرف نزدن فرامیخوانند

این هم خوددرد دیگری است که گاهی اوقات بسیاردردناکترازچیزهای دیگراست کسی که چنین باوری داردنمیداندکه چه ضربه ای داردبه اصل دین میزند همان دینی که مارامسئول میشناسد ومیگویدبه اندازه وسع وتوان خودمکلف هستی وبایدتلاش بکنی (3)

امادوست عزیزم ازتوچه پنهان مافعلادرشرایطی قرارگرفته ایم که امربه معروف ونهی ازمنکررابه کلی تعطیل کرده ایم اقدامات فعالانه مانیزبسیارمحدودشده است فقط کارمااین است که ازباورهای خودمان دفاع کنیم واگرشبهاتی مطرح شودپاسخ آنهارابدهیم درکل همین امرهم باترس ولرزودلهره همراه است چون ممکن است ماراتحریم کنند!ویابدوبیراه نثارمان کنند وهمین فرصت محدودراازمابگیرند کمااینکه بارهابرای خودمن اتفاق افتاده که درجائی وحتی نزددوستی حرف ازشریعت ودین زده شده وپاسخ طرف مقابل فحش وناسزائی بوده که حواله دین وشریعت مظلوم ما شده است هرچندکه این امربه دستورالهی مقدرشده(۴ )نهادهای رسمی ودولتی هستندکه به صورتهای مختلف تبلیغ میکنندکه امیدوارم خداوندبه آنهاخیرعطاکندولی کارتبلیغ دین وشعائرآن گسترده وهمه جانبه است وبابخشنامه ودستورات اداری انجام نمیشودبلکه بایدباگفتارتوام بارفتارهمراه باشد

هرچندکه درقالبهای گوناگون ازجمله هنری میتوان کارهای ماندگاری دراینخصوص صورت دادکه سینماگران وسازمان صداوسیمااقداماتی ارزشمنددراینخصوص کرده اندوکماکان میکنندکه جای تشکردارد

به هرحال بایدخدمت باسعادتان معروض بدارم که موضوع دین وباورهای دینی وامورمرتبط باآن دراین سرزمین شکل دیگری پیداکرده است بدین معناکه همه مردم کاسه کوزه های خودرابرسردین میشکنند ازآدم بدبخت بیچاره بگیرتا آدم ثروتمندومتمول ازبیسواد تا باسواد ازشهری تاروستائی ازفلان تابهمان خلاصه همه وهمه فعلاهمه بدبختیهای خودراازدین میدانندوهرکدام هم برای خودیکپاداشمندوفیلسوف شده اند به هرحال این هم یکی دیگرازعجایب این سرزمین است افرادفقیرمیگوینددین مال ثزوتمندان است افرادثروتمندهم میگوینددین مال آدمهای بیکاراست مافرصت پرداختن به دین رانداریم بله این است که میگویم دین مظلوم، این دین همیشه تاریخ مظلوم بوده است تاجائی که اگربالاوپائین تاریخ رابررسی کنی میبینی که بزرگترین وپاکترین وداناترین دینداران ورهبران دینی یادرتبعیدوحبس خانگی ویازندان وحتی غل وزنجیربوده اندیا به خاطرداشتن دین وباورهای دینی ونرفتن زیربارظلم وجوروذلت به دستورحکام ستمکاروبادستان مردم به ظاهردیندارتکه پاره شده وبدترین بلاهاسرخانواده ودوستان واقوامشان آمده است

یکی ازاین رهبران که درصدرهمه رهبران ومبارزان ودرنهایت شهیدان این عرصه بوده نام مبارکش حسین ابن علی ابن ابیطالب علیه السلام است که برای بقای دین همه هست ونیست خودرافداکردولی بارهاوبارها همین مردبینظیرکه همه یه کارش خدائی وبرای سعادت دنیاوآخرت مردم بوده است ازجانب همین کسانی که عرض کردم مورداهانت بوده وهست

به هرحال ازاینکه وقت شریفت راگرفتم پوزش میخواهم امیدوارم که درددلم موجبات تکدرخاطرشمارافراهم نکرده باشد

شرح این هجران واین خون جگر

این زمان بگذارتاوقتی دگر

بادرودی دوباره بدرود

ارادتمندشماعلی حشمتی

پاورقی

1-هرودوت، مورّخ یونانی، قریب به پانصد سال پیش از میلاد حضرت مسیح (علیه السلام) (484 ق.م.) درباره ایرانیان می نویسد:

ایرانیان برخلاف ما یونانیان عقیده به چند خدا بودن دنیا ندارند. در نتیجه معابد و منابر مختلف برای خدایان نیز ندارند. آنان پرستش چندین خدا را که در مصر» و یونان» امری رایج است، مایه حماقت می دانند. به اعتقاد من این تفکّر از آنجا سرچشمه می گیرد که ایرانیان خدا را مانند ما دارای جسم نمی دانند. .

2-گلشنی راد, کریم و میترا خدام پور، ۱۳۹۵، جایگاه موبدان درداوری دوره ساسانی، همایش ملی جایگاه داوری در حل اختلافات، شوشتر، باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

3-وَأَمَّا مَنْ آمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَلَهُ جَزَآءً الْحُسْنَىٰ ۖ وَسَنَقُولُ لَهُ مِنْ أَمْرِنَا یُسْرًا

و اما هر كه ایمان آورده و كار شایسته انجام داده است، پس بهترین پاداش برای اوست، و ما هم از سوی خود تكلیفی آسان به او خواهیم داد.

مبارکه کهف آیه شریفه 88

۴-وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَیَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ

و باید از شما گروهی باشند كه [همه مردم را] به سوی خیر [اتحاد، اتفاق، الفت، برادری، مواسات و درستی‌] دعوت نمایند، و به كار شایسته وادارند، و از كار ناپسند بازدارند؛ یقیناً اینان رستگارند. (۱۰۴)

آل عمران - 104

حمایت ازتولید داخلی ؟!

تفسیم بندی مردم درمواجهه بادین( قسمت اول)

شیعه یاسنی ،اختلاف یابرادری؟